openbaar vervoer
lees hoe je jezelf kunt verplaatsen in the Gambia
Gambia kent geen openbare vervoersvoorzieningen zoals wij deze in Nederland kennen. Er is geen bus of lijndienst, er zijn geen treinstations. Toch zul je je buiten je accommodatie wellicht willen verplaatsen. Hier lees je hoe je dat het beste kunt aanpakken.
Rondom de toeristen plekken zoals Kotu, Kololi, Sene Gambia en daaromheen, rijden regelmatig groene taxi’s. Deze worden vooral gebruikt voor toeristen. Vaak staan deze taxi’s op plekken geparkeerd in de buurt van hotels. Een groene taxi brengt je van ‘deur-tot-deur’ en worden ook wel ’towntrip taxi’s’ genoemd. Hier betaal je tussen de 100 en 300 Dalasi (max. € 5,-) voor een ritje binnen de toeristen gebieden, afhankelijk van je bestemming. TIP: spreek altijd vóóraf een prijs af!
In Gambia zie enorm veel gele taxi’s rondrijden met groene strepen erop. Dit zijn de reguliere taxi’s waar ook de locals gebruik van maken.
Een gele taxi (yellow yellow taxi) rijdt zowel towntrips (van deur-tot-deur) als van punt naar punt over de hoofdweg. Wil je van deze laatste mogelijkheid gebruik maken, dan is het handig als je wat herkenningspunten kent. Gambia kent namelijk geen straatnamen, maar Gambianen wijzen elkaar de weg d.m.v. herkenningspunten. In de handige plattegrond vind je een aantal van deze punten. Daartussen kun je dus pendelen. Het kan zijn dat je de taxi moet delen met max. 4 personen en de bestuurder. Van punt A naar punt B, betaal je slechts 8 of 9 Dalasi per persoon! Dat is dus € 0,15 eurocent! Voor een Towntrip betaal je, afhankelijk van waar je naartoe moet, al gauw minstens 50 tot 150 Dalasi. Je hoeft de taxi dan niet te delen met anderen. TIP: Vraag altijd vóóraf wat de prijs is. Over het algemeen wordt je als blanke toerist vaak uitgeprobeerd en betaal je veel te veel in verhouding tot de prijzen voor locals. Ga in op de prijs en probeer het altijd voor minstens de helft.
Oh, kijk er niet raar van op als je toevallig net een taxi instapt waarvan de deur niet goed dicht kan, het raam vol barsten zit of er zo nu en dan een wiel van de auto rolt. (Dat laatste is nogal extreem natuurlijk, maar we geven het maar even aan).
Je kent ze wel… die typische bestelwagentjes of bedrijfsbussen. Deze rijden dus ook in Gambia en dienen als vervoer van de locals. Deze Bus Bus taxi’s rijden zoals de gele taxi’s van punt naar punt. De opstapplaats is altijd in of vlakbij een markt of in het hart van een grotere wijk of plaats. Zo rijd je bijvoorbeeld van ‘Turntabel’ naar ‘Sene Gambia’, naar ‘Traffic lights’ enzovoorts. Je zult hier niet snel toeristen in zien en om in zo’n busje te stappen, moet je ook wel een beetje avontuurlijk ingesteld zijn. In het busje heb je vaak een klein stoeltje of bankje, die je met iemand deelt. Er gaan gemakkelijk 12 mensen in zo’n busje. En indien mogelijk… nog een geit en een kip + zak rijst erbij.
Elk busje heeft een jongen die het geld van de passagiers verzamelt en mensen op straat aanspreekt om het busje vol te krijgen. Van punt A naar punt B betaal je ook 8 of 9 Dalasi per persoon. Tel uit je winst! En je hebt ook meteen een super leuke ‘local experience’ die je af kunt vinken.
Het is sinds een tijdje ook mogelijk om een auto te huren in Gambia. Je vindt verhuurbedrijven zoals SIXT langs de hoofdweg. Vooralsnog kun je het beste informeren bij je reisorganisatie of in het hotel waar je verblijft.
Met de fiets kun je je gemakkelijk verplaatsen tussen de bekendere toeristengebieden. De afstanden zijn prima te behappen. Let wel enorm goed op in het verkeer. Er wordt in Gambia soms behoorlijk roekeloos gereden. Blijf dus goed rechts of rijd in de berm! Een fiets kun je huren bij verschillende hotels, langs de weg naar het strand van Kotu tegenover Badala park. Of op de Sene Gambia strip naast het huisje van Africell of Qcell.
Je gaat waarschijnlijk naar Gambia om van je vakantie te genieten. Wil je ook wat meer van de Gambiaanse leefcultuur zien, trek dan je sneakers of wandelschoenen aan en ga er op uit! Langs de kust en de hoofdweg zijn vele hotels en restaurants te vinden. Steek gewoon eens de straat over in een willekeurig zandpaadje. Je zult een hele andere wereld zien. Locals in groepjes die aan het eten zijn uit een schaal met rijst, koeien, geiten, kippen die door de zandpaadjes wandelen, lokale winkels, kapperszaakjes, naai-ateliers, enz. Mensen zijn enorm vriendelijk en zullen naar je zwaaien of je begroeten.
Om rekening mee te houden
Kinderen
Kinderen zullen met blije gezichtjes op je afstormen en ‘Tubab’ roepen (wat ‘wit mens’ betekend). Dat is vooral heel grappig. Door de jaren heen hebben Gambiaanse kinderen geleerd dat ze van blanke mensen iets krijgen. Snoep, pennen, voetballen, schriftjes, enz. Het is dan ook niet gek dat ze hierom zullen vragen.
”Iedereen zal hier een eigen weg in moeten vinden. Als we een tip mogen geven; Wil je graag iets voor de kinderen doen? Geef ze dan iets waar ze wat aan hebben. Pennen, schriftjes, een bal (vaak favoriet omdat de hele buurt daarmee kan spelen!). Natuurlijk is het onmogelijk om elk kind blij te maken of iets te geven. Doe wat goed voor je voelt. Niets geven is ook oké. Voel je dan ook niet schuldig wanneer je niet de gulle gever bent.”
Afdingen
Souvenirs kopen is leuk en in de toeristische gebieden zul je dan ook niet om de stalletjes met kleurrijke spulletjes heen kunnen. Wil je iets kopen, dan is het heel normaal om in onderhandeling te gaan. Vaak worden de spullen relatief ”duur” geprijsd. Een beetje ‘afdingen’ of onderhandelen is hier de normaalste zaak van de wereld. De meeste verkopers zullen hier dan ook wel voor open staan. Vind je iets te duur? Loop dan naar het volgende stalletje. Grote kans dat je daar dezelfde souvenir voor een betere prijs kunt vinden. Vooraan de Senegambia-strip bevindt zich de craft-market. Hier vind je voornamelijk stalletjes met souvenirs, maar ook houtsnijwerk en locale productien.
Bumsters
Net als op het strand zul je regelmatig zogenaamde ´bumsters´ tegenkomen. Dit zijn locals (vaak jongere mannen) die jou naar hun restaurant, bar of compound willen lokken. Ze zullen zeker geen kwade bedoelingen hebben of je bedreigen, maar bedank ze vriendelijk of negeer ze. Bumsters staan erom bekend dat ze erop uit zijn om geld van je te vragen op allerlei soorten manieren. Dat kan bijvoorbeeld zijn door te zeggen dat ze geld nodig hebben voor hun zieke familielid o.i.d. Het is aan jou zelf om hier een weg in te vinden om hier goed mee om te gaan.
Tubab
In een Afrikaans land als Gambia, merk je nog steeds een behoorlijk groot verschil tussen wit en zwart, blank en gekleurd, arm en rijk, enzovoorts. Tubab is een algemeen bekend begrip in Gambia en betekend letterlijk ‘wit mens’. Over het algemeen staat bekend dat de blanke mensen geld hebben. Dit is ook wat men op TV en in films ziet. Er worden daarom niet altijd fair omgegaan met prijzen. Het kan zijn dat, wanneer je een taxi instapt, je een hogere prijs betaald dan een lokale Gambiaan. Doe gerust een poging om te onderhandelen.
